Eğitimde Oyunun Önemi

Çocukların öğrenmesinde ve gelişiminde oyunun önemi yadsınamaz bir gerçek. Çünkü, oyun çocukların işi ve dilidir. Çocukların duygularını yansıttıkları, eğlenirken öğrendikleri en iyi araçlardan birisi olan oyun, onların hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını sergiledikleri önemli aktivitelerden biridir ve eğitimin en önemli unsurudur.

Harvard Üniversitesi Eğitim Enstitüsü'nden Prof. Dr. Stephanie Jones, “Oyun; merakı, keşfetmeyi ve yaratıcılığı teşvik etmenin yanı sıra çocuklara dikkat etme, dürtülerini engelleme, bilgileri hatırlama ve güncelleme gibi önemli işlevleri ve öz düzenleme becerilerini uygulama fırsatı sunar” diyor. Biz eğitimciler için aslında yapılandırılmış ya da yapılandırılmamış olsun, çocuklara öğretmenin en mükemmel yollarından biridir oyun.

Oyun çocukların ilgi alanlarını, bilgilerini, yeteneklerini, güçlü ve geliştirilmesi gereken yönlerini de keşfetme fırsatı sunarken tüm gelişim alanlarınıda destekler. Duyulara hitap eden farklı ortam ve zengin materyaller ile hazırlanmış oyun alanları çocukların birçok becerisini geliştirir. Örneğin çocuklar hayali bir markette alışveriş yaparak günlük yaşam becerilerine yönelik deneyim kazanırken, basit işlemler yaparak matematik becerileri; yine hayali bir restoranda hazırladıkları menü ile okuryazarlık becerileri; parmak kaslarını geliştirebilmek için farklı büyüklüklerdeki nesneleri taşıma, çizim yapma, yazma üzerine oyunlar kurgulanarak kalem tutma ve yazma becerileri; dinlediği bir hikâyeyi arkadaşları ile canlandırırken birlikte oyun oynama fırsatı verildiği için sosyal gelişimleri ve yine dinlediği bir hikâyede fark ettiği yeni kelimeleri kullanmasına fırsat verilerek dil gelişimi; kurulan bir parkur ile fiziksel gelişimi desteklenebilir. Bunun için önemli olan çocukların ihtiyaçlarına yönelik yaş düzeyleri de dikkate alınarak uygun ortamlar sağlamak; bireysel farklılıkları, ilgi alanları, gelişimsel ihtiyaçları ve yeteneklerinin değerlendirilmesine dayalı oyunlar planlamaktır.

Çocuklara serbest oyun oynama fırsatı verildiğinde onların oyun içindeki rolünü, nasıl oynadıklarını, hangi oyuncakları tercih ettiklerini, çocukların diğer çocuklarla ilişkilerini, oyunda hangi becerileri sergilediklerini ve hangi oyun türlerinin hangi becerilerini güçlendirdiklerini gözlemleme fırsatı yakalanır. Çocuklar uygun tartışmayı, işbirliğini, problem durumlarına çözüm üretmeyi, farklı bakış açılarını görmeyi ve saygı duymayı oyun içinde öğrenirken eğitimciler de çocukların fikirlerini ve hayal gücünü oyun aracılığı ile takip edebilirler. Ayrıca çocuklar duygu durumlarını en iyi oyunlarında ortaya koyarlar. Arkadaş ilişkilerini, isteklerini, yaşadıkları sorunları, gün içindeki ruh hallerini oynadıkları oyunlarla ortaya çıkarırlar.

Çocukların öğrenmelerine katkı sağlamak, uygun dil ve olumlu davranışlar gibi becerilerine rol model olmak için eğitimcilerin oyunlara katılması da çok önemlidir. Çocukların duygularıyla empati kurulmasını sağlamak için çok iyi bir fırsat sunan oyun aktiviteleri ile hem ebeveyn hem de öğretmenler onlarla anlamlı ve derin bir ilişki kurarak aralarındaki bağı da kuvvetlendirmiş olurlar. Eğitimci ve aileler için çocuklarla oyun oynamanın en önemli katkılarından birisi de çocukların düşünme yapılarını oyunlarda görme şansı bulmaları ve çocukları daha iyi tanıma fırsatı yakalamalarıdır.

Eğitimci olarak branşımız ne olursa olsun, hangi yaş grubuna hitap edersek edelim, çalıştığımız grubun çocuk olduğunu ve oyun ile öğrendiklerini unutmamalıyız. Her yaşın mutlaka ilgi alanı farklı olacaktır. Ancak değişmeyen tek şey oyuna olan ihtiyaçlarıdır. Bu nedenle derslerimizde, alanımız ile ilgili ilginç sorularla merak uyandırıyor ve oyunlar planlıyor olmamız hem dersimize olan ilgiyi arttıracak, hem de çocuklar eğlenerek öğrenmenin keyfini yaşayacaklar…

O zaman haydi hep birlikte biraz oyun oynayalım...